Stres – czym jest i czy możemy go w pełni oswoić?

Każdy z nas nieraz doświadczył w życiu sytuacji, w której odczuwał silny niepokój, spowodowany pewnym bodźcem. Stres jest naturalną reakcją naszego organizmu na określone wydarzenie, które postrzega jako zagrożenie. Bodźce, które doprowadzają nas do takiego stanu nazywane są stresorami, a mogą nimi być zarówno codzienne zmartwienia, jak i poważne, traumatyczne wydarzenia. Skupiając się jednak na sytuacjach dotyczących każdego z nas, czy jest możliwość wyeliminowania stresu? Co zrobić, by sobie z nim poradzić?

Aby lepiej zrozumieć to zjawisko, warto wyróżnić dwa rodzaje stresu: destrukcyjny, który pojawia się w momentach, które określamy jako negatywnie na nas działające oraz motywujący, który zazwyczaj pojawia się przed ważnymi wydarzeniami w naszym życiu i towarzyszy mu ekscytacja, chęć podołania wyzwaniu. Jako że każdy z nas jest inny, te same sytuacje mogą powodować u nas innego rodzaju reakcję. Dla przykładu, jedna osoba będzie się czuła podekscytowana egzaminem, na który solidnie się przygotowywała i pomimo pojawiającego się stresu podejmie wyzwanie i zawalczy o zdanie tego testu. Inna osoba, pomimo ogromu wiedzy, który posiada, będzie czuła się zagrożona i w miejsce stresu motywującego pojawi się destrukcyjny. 

Co zrobić, by niszczące uczucie niepokoju zamienić w to, które zmotywuje nas do walki? W sytuacji rosnącego w nas wewnętrznie lęku, warto się zatrzymać i spokojnie ocenić sytuację. Dlaczego się stresuję? Czy rzecz, która spowodowała, że poczułem/am się zagrożony/a faktycznie przerasta moje możliwości? 

Zazwyczaj nie przerasta i jesteśmy w stanie podołać wyzwaniu. Wiara w swoje możliwości to główny czynnik, który pozwoli nam zacząć traktować sytuacje niepokoju jako przeszkody do pokonania na drodze do sukcesu. Zmiana własnego nastawienia na bardziej pozytywne jest procesem, który możemy zacząć od obiektywnej analizy naszych umiejętności i naszego położenia w sytuacji. Być może będziemy musieli dokonać dużych zmian w życiu. Naturalne jest to, że np. przy przeprowadzce w nowe i nieznane miejsce towarzyszyć nam będzie stres. To, czy będzie on negatywny czy motywujący zależy właśnie od naszego nastawienia. Zamiast skupiać swoje myśli ku wątpliwościom: „na pewno sobie nie poradzę”, „nie odnajdę się w nowym miejscu”, skierujmy je ku myśleniu: „to jest dla mnie nowa szansa, nowe możliwości”. 

Psychiczne oswajanie stresu jest kluczową metodą w radzeniu sobie z nim, ale warto również zapobiegać jego fizycznym skutkom. Ważny jest przede wszystkim odpoczynek. Możemy postawić na jego aktywną formę i np. pójść pobiegać. Nie zapominajmy również o odpowiedniej ilości snu, dzięki któremu zregeneruje się nasz organizm.

Co jeszcze możemy zrobić dla siebie, by zredukować codzienny stres? Dobrze jest przed lub po stresującej sytuacji wygospodarować sobie chwilę czasu, by nagrodzić się za podjęty trud. W uspokojeniu nerwów może nam pomóc wsłuchanie się w ulubione utwory muzyczne, przeczytanie książki, obejrzenie długo odkładanego filmu czy serialu. Warto zrobić coś, co nas uszczęśliwia. Z pomocną dłonią mogą przyjść również nasi bliscy czy przyjaciele, by wspólnie porozmawiać przy kawie czy herbacie. 

Stres jest z nami od najdawniejszych lat i nie jesteśmy w stanie zupełnie wyeliminować go z naszego życia. Możemy jednak nauczyć się z nim funkcjonować i oswoić go tak, by stał się naszym sprzymierzeńcem.

Alicja Kowalczyk