Szczątki prehistorycznego gada w opolskim
AutorstwaRedakcja UJOT FMna 8 maja 2021
W Kocurach w województwie opolskim dokonano niezwykłego odkrycia. Naukowcy natrafili na szczątki nowego gatunku aerozaura – prehistorycznego gada, który wyglądem przypomina dzisiejsze krokodyle. Znalezisko datowane jest na 210 mln lat.
Wykopaliskami zajmowali się naukowcy Instytutu Biologii Ewolucyjnej Uniwersytetu Warszawskiego, Instytutu Paleobiologii PAN i Wydziału Geologii UW. Samego odkrycia dokonano w miejscowości Kocury niedaleko Dobrodzienia w województwie opolskim. Nie jest to przypadkowe miejsce, gdyż właśnie tam znaleziono pierwszą na terenie współczesnej Polski kość dinozaura mięsożernego.
Na przełomie XIX i XX wieku odkrycia tego dokonał niemiecki badacz i paleontolog Georg Gürich. Znalezione szczątki wysłał następnie do Hamburga. Tereny, na których odkryto skamieliny leżały wówczas na obszarze Cesarstwa Niemieckiego, a współcześnie należą do terytorium Polski. Znalezisko zostało jednak zapomniane na okres niemal 100 lat.
Ponieważ nigdy nie prowadzono tam żadnych wykopalisk, to nikt się tym stanowiskiem specjalnie nie interesował. Tylko to pojedyncze znalezisko z przełomu wieków było świadectwem, że tam coś ciekawego tam może występować – mówi Łukasz Czepiński z Instytutu Biologii Ewolucyjnej Uniwersytetu Warszawskiego.
Polscy naukowcy postanowili powrócić na miejsce, gdzie blisko 100 lat temu odkryto kości dinozaura mięsożercy. Wcześniej ponownie zbadali pradawne szczątki.
Przy okazie, który znajdował się w Hamburgu, były też dokładne informacje na temat miejsca, w którym go znaleziono. W 2012 roku wjechaliśmy tam koparką na próbę – po wcześniejszym porozumieniu z tamtejszym nadleśnictwem i Lasami Państwowymi. Okazało się, że na dosyć niedużej głębokości, pod ściółką leśną znajdują się skały, które mają około 210 mln lat. W tych skałach, dosyć trudnych do obróbki naukowej, udało nam się znaleźć kilkadziesiąt nowych skamieniałości – opowiada Łukasz Czepiński.
Najważniejszym odkryciem w Kocurach był nowy gatunek aerozaura, nazwanego Kocurypelta silvestris (łac. leśny pancerz z Kocur). Przypominały one wyglądem skrzyżowanie krokodyla z dzikiem i pancernikiem. Osiągały długość około 3 metrów i były na ogół wszystkożerne. Naukowcom udało się odnaleźć kość szczękową i fragmenty pancerza gada.
To kość charakterystyczna, bo nasz aetozaur miał bardzo mało zębów, a te, które miał, były przesunięte w przednią część czaszki. Nie rozpoznajemy takiej cechy u innych aetozaurów, w większości mają one szczękę pełną zębów. Na razie trudno nam powiedzieć, jakie ma to znaczenie ekologiczne, ale tak specyficzna budowa szczęki do czegoś musiała mu służyć – zauważa Łukasz Czepiński.
Planowany jest szereg publikacji na temat znalezisk z województwa opolskiego, ponieważ szczątki aerozaura nie są jedynym odkryciem w tym miejscu. Znaleziono bowiem również fragmenty pancerza prehistorycznego żółwia oraz płytę zębową ryby dwudysznej. Paleontolodzy mają nadzieję na odnalezienie w przyszłości również szczątków nowego dinozaura czy aetozaura.
Daria Dudek
Źródło: