Stonehenge zniknie z listy UNESCO?
AutorstwaRedakcja UJOT FMna 25 lipca 2021
Stonehenge to budowla megalityczna z epoki neolitu i brązu. Składa się z wałów ziemnych i stojących w kręgu kamiennych głazów. Leży 13 km na północ od Salisbury w Anglii i aktualnie jest wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO, choć do XX wieku Stonehenge nie budziło zainteresowania.
Brytyjski rząd chce wybudować tunel drogowy pod zabytkiem. UNESCO przestrzega, że droga może zniszczyć Stonehenge, a jeśli tak się stanie, to budowla zniknie z listy światowego dziedzictwa. Tunel to jeden z priorytetów obecnego rządu w Wielkiej Brytanii. Budowa trasy ma odkorkować zatłoczoną do tej pory drogę łączącą południowo-wschodnią i południowo-zachodnią Anglię. Koszt inwestycji to około 8,5 mld zł. UNESCO zapowiada, że jeśli droga powstanie, to zniszczy historyczną budowlę, co jest równoznaczne ze skreśleniem jej z listy światowego dziedzictwa.
To kolejna interwencja komórki Organizacji Narodów Zjednoczonych odpowiedzialnej za dziedzictwo kulturowe państw członkowskich w sprawy Wielkiej Brytanii. Urzędnicy tej instytucji przyjrzeli się sposobowi zarządzania miastem Liverpool i doszli do wniosku, że nie zasługuje ono na miano „światowego dziedzictwa”. Chodzi o szereg inwestycji, które – zdaniem UNESCO – zdewastowały historyczny wymiar miasta. W tym tygodniu przedstawiciele ONZ podczas spotkania w Chinach doszli do wniosku, że Liverpool stracił swoją „wyjątkową, uniwersalną wartość” po tym, jak w mieście powstały nowe budynki oraz stadion klubu piłkarskiego Everton. Tym samym Liverpool nie widnieje już na liście UNESCO. Groźba usunięcia z listy wisiała nad miastem od 2012 r. Organizacja ostrzegła wówczas, że rozwój znacząco zmienił panoramę miasta i niszczy wartość dziedzictwa jego nabrzeża. Teraz Wielka Brytania dostała kolejne ostrzeżenie.
„Projekt tunelu A303 Stonehenge jest częścią największej inwestycji drogowej od pokolenia. Przebudowa przywróci krajobraz Stonehenge do jego pierwotnego wyglądu i poprawi czas podróży na tej trasie” – powiedział Jim O’Sullivan, dyrektor generalny Highways England, zarządca drogi. Projekt zakładający przekop pod Stonehenge nie podoba się jednak tym, którzy obawiają się, że na jego skutek historyczna budowla ulegnie dewastacji. Właśnie takie stanowisko wygłosiło także UNESCO. Zdaniem urzędników tej instytucji, inwestycja jest nieprzemyślana i zniszczy Stonehenge. Wielka Brytania została ostrzeżona, że jeśli zrealizuje budowę tunelu, Stonehenge będzie kolejnym tamtejszym obiektem, który zniknie z listy światowego dziedzictwa.
Spór cały czas trwa. Ostateczna decyzja o ruszeniu z budową jeszcze nie zapadła. Przeciwnicy drogi apelują do brytyjskiego rządu o uwzględnienie opinii UNESCO przy podejmowaniu ostatecznej decyzji w sprawie budowy tunelu.
Anna Piętoń
Źródło: PAP