Przerażająco ludzkie – słów kilka o „Komu ukazał się wiatr” Carson McCuller

Co myślimy, gdy mówimy o Ameryce? Nie wiem jak Wy, ale dla mnie nadal jest to inny świat. Świat, który stanowi pewnego rodzaju zupełnie odmienne uniwersum na naszej planecie. A przecież żyją tam ludzie tacy jak my. Ludzie, którzy również chodzili do szkoły, mieli złamane serca, szukali wieloma tygodniami pracy, by mieć co włożyć do garnka i w końcu ludzie, którzy po prostu są ludźmi i żyją ludzkim życiem.

Ale pisanie o ludzkich ludziach nie jest łatwe. Wymaga niesamowitej zdolności obserwacji, ogromnie rozwiniętej empatii, sokolego wzroku i dużej samoświadomości. Poznajcie Carson McCullers, amerykańską pisarkę, która w pierwszej połowie XX wieku, jak na moje spostrzeżenia, dokonała czegoś wielkiego za sprawą małych rzeczy. Bo przecież napisanie opowiadania wydaje się takie nietrudne. Przecież to tylko przedstawienie fragmentu życia najpewniej nieistniejącej nawet osoby. Jak bardzo się w tym momencie mylę!

Komu ukazał się wiatr to opowiadania amerykańskie, które w niedosłowny sposób spędziły mi sen z powiek na wiele nocy. Autorka nie jest pisarką, ale niesamowicie utalentowaną aktorką, która poprzez umiejętną narrację wciela się w rolę czarnoskórej młodej kobiety, starego i doświadczonego życiem Żyda, młodej studentki rozpoczynającej karierę w Nowym Jorku czy w końcu wchodzącego w nastoletni wiek zakochanego chłopca. Sprawnie przybiera coraz to nowsze maski osób z amerykańskiego społeczeństwa, pokazując nam, czym tak naprawdę jest Ameryka w oczach ludzi takich samych, jak my wszyscy.

Staram się objąć rozumem to, jak ze zwykłej sceny życia codziennego można stworzyć niesamowicie mądrą alegorię. Tak, te opowiadania, choć dotyczące codziennego życia, kryją w sobie drugie dno. Może i czyta się je bardzo szybko, jednak myśli się o nich naprawdę długo. Mimo wszystko najcenniejsze w nich jest to, że są przerażająco ludzkie, przerażająco człowiecze. Chociaż dotyczą lat życia autorki, mam wrażenie, że są aż za bardzo aktualne, naprawdę.

Nigdy nie sądziłam, że słowa takie jak Ameryka oraz Człowiek mogą nabrać tak głębokiego znaczenia w moim umyśle. Nie jestem znawczynią ani redaktorką słowników. Nie opiszę tego rozbudowanego znaczenia owych słów, bo ich wielopłaszczyznową definicją są właśnie opowiadania Carson McCullers.

Premiera: 26 kwietnia 2023, Wydawnictwo Czarne

Laura Lewandowska