Który film Woody’ego Allena jest Twoim ulubionym?

Woody Allen swego czasu był jednym z najpopularniejszych amerykańskich reżyserów, tworzących komedie pełne absurdalnych ludzkich zachowań, które charakteryzowały specyficzny sposób patrzenia na otaczający twórcę świat. Jednakże w ostatnich dziesięciu latach nie stworzył wielkiego hitu kinowego na miarę Manhattanu czy Annie Hall z lat 70. Czy powodem mniejszego zainteresowania jego filmami i braku poparcia wśród hollywoodzkiej socjety może być oskarżenie o molestowanie małoletniej dziewczynki?

Czteroodcinkowy serial Allen kontra Farrow dostępny na HBO GO skupia się na opowiedzeniu historii z przełomu lat 80. i 90. (a także pokłosia tamtych wydarzeń na współczesność), kiedy to doszło do nieodpowiedniego zachowania Allena względem wówczas 8-letniej Dylan Farrow. Jest ona córką dość znanej amerykańskiej aktorki Mii Farrow, będącej przez dwanaście lat w nieformalnym związku z wyżej wspomnianym reżyserem. W ciągu trwania tej relacji Woody miał się dopuścić kilkukrotnego molestowania dziewczynki.

W następstwie oskarżeń i zgłoszenia sprawy odpowiednim organom wszczęto śledztwo, które zostało zawieszone albo z niewystarczających dowodów, albo niechęci sędzi do włączenia zeznań Dylan do śledztwa.

Cała akcja serialu oscyluje wokół konfliktu, jaki narastał przez lata po wydarzeniach opowiedzianych przez młodą Farrow. Zostają nam przedstawione konferencje prasowe Allena, jego prawników oraz zespół psychologów badających prawdziwość opowieści dziewczynki czy psychologów starających się przystępnie ukazać procesy myślowe molestowanych dzieci. Jednak najważniejszymi wypowiedziami w tymże dokumencie są te należące do Dylan, Mii, a także Ronana Farrowa (który po skończeniu studiów okołoprawniczych mocno zaangażował się w dojście do prawdy). 

Niestety w serialu autorstwa Kirby’ego Dicka i Amy Ziering nie ma miejsca na głosy samego Allena i jego żony Soon-Yi Previn (adoptowanej córki Farrow z jej poprzedniego związku). Przez to można uważać, że dokument jest jednostronny i oskarżony nie ma możliwości obronienia się przed kamerami. Jednakże, jak pokazały napisy na końcu produkcji, reżyser i jego partnerka nie chcieli poświęcić swojego czasu na to dzieło. Pozostaje nam jedynie zobaczenie wspomnianej konferencji Allena sprzed ponad dwóch dekad i cytaty z jego zeszłorocznej autobiografii pt. A propos niczego. 

Przed premierą Allen kontra Farrow padły oskarżenia o to, że ten dokument będzie żerował na prywatnym życiu Wielkiego Twórcy i zniszczy jego karierę. Patrząc na fakt, że ostatnie filmy Allena cieszą się coraz mniejszą uwagą widzów i krytyków na całym świecie, powyższe inklinacje wydają się być bezpodstawne. Natomiast tezy zaprezentowane w tym dziele mogą znacząco wpłynąć na odbiór filmów, a także postać samego reżysera.

Ogólnie rzecz biorąc, dzieło Dicka i Ziering nie jest złe, tylko raczej nie wyważono w nim odpowiednich elementów tak, aby było one odpowiednio zrozumiałe. W pierwszych dwóch odcinkach mamy do czynienia z pewnym chaosem poznawczym, czyli twórcy razem ze swoimi bohaterami skaczą od wątku do wątku i ciężko precyzyjnie określić, co kiedy nastąpiło. Natomiast od trzeciego odcinka kolejne fakty stają się coraz bardziej przejrzyste i jesteśmy w stanie coraz lepiej ocenić przedstawianą nam sytuację. Jeżeli poprzez chłodny obiektywizm można ocenić ukazywane wydarzenia. 

Całe dzieło nie jest w stanie ukazać wszystkich czynników, jakie wpłynęły na konflikt pomiędzy Farrow i Allenem. Twórcy bardzo mocno skupili się na zaprezentowaniu katastroficznych skutków, jakie miało obcowanie małej dziewczynki i dorosłego mężczyzny. Przez to też ciężko się ocenia całość. Jest to jeden z tych przypadków, który uświadamia widza, że racja nigdy nie jest po jednej stronie i każdy może mieć coś za uszami. I tak naprawdę to do nas należy końcowe opowiedzenie się po jednej ze stron i wydanie wyroku na osobę, która wybrała ciszę antenową od krzyku.

Podsumowując, na pewno jest to dzieło przepełnione bólem, próbą pogodzenia się z danymi wydarzeniami i nieprzepracowaną traumą z dzieciństwa. Jest to też danie głosu osobie molestowanej, która przez wiele lat była uciszana. Ale przede wszystkim jest to ważny głos w dyskusji wypływającej na fali akcji #MeToo. Czy sprawa Allen kontra Farrow znajdzie w przyszłości jakieś rozwiązanie? Ciężko na ten moment stwierdzić, ale warto zwracać uwagę na informacje na ten temat płynące do nas zza Oceanu.

Ocena: ciężko jednoznacznie ocenić pozytywnie bądź negatywnie to dzieło. Polecam każdemu zaznajomić się z omawianą przeze mnie produkcją i wyrobić własną opinię.

Tekst: Iwona Dominiec

P.S. Po tym dziele i innej produkcji HBO pt. Leaving Neverland (będącej oskarżeniem Michaela Jacksona o molestowanie) osobiście czekam na dokończenie tego swoistego „tryptyku” i zrealizowanie dokumentu o Romanie Polańskim i jego ucieczkach przed odpowiedzialnością.